Είναι γνωστό ότι το αντηλιακό μας προστατεύει από τα εγκαύματα και μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος. Σύμφωνα με μία πρόσφατη έρευνα, ωστόσο, το αντηλιακό βοηθά επίσης στη διατήρηση της καλής λειτουργίας των αιμοφόρων αγγείων.
Γνωρίζουμε εδώ και αρκετά χρόνια ότι η υπεριώδης ακτινοβολία του ηλίου αποτελεί ένα μείζονα αιτιολογικό παράγοντα για τον καρκίνο του δέρματος.
Η έκθεση στην παραπάνω ακτινοβολία προκαλεί επίσης κυτταρικές και μοριακές βλάβες που επιταχύουν τη γήρανση του δέρματος.
Οι παραπάνω δύο δράσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας έχουν επιβεβαιωθεί από αρκετές έρευνες. Μία πρόσφατη μελέτη εξέτασε τη σύνδεση ανάμεσα στην υπεριώδη ακτινοβολία και τα αιμοφόρα αγγεία που βρίσκονται στο δέρμα.
Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι η υπεριώδης ακτινοβολία επηρεάζει τον τρόπο που συμπεριφέρονται τα αιμοφόρα αγγεία του δέρματος. Ειδικότερα, φαίνεται ότι η υπεριώδης ακτινοβολία μειώνει την αγγειοδιαστολή που μεσολαβείται από το νιτρικό οξύ.
Το νιτρικό οξύ απτοελεί ένα σημαντικό σηματοδοτικό μόριο του ανθρωπίνου οργανισμού. Μία από τις δράσεις του, είναι η αγγειοδιαστολή, η χαλάρωση δηλαδή των λείων μυών που περιβάλλουν τα αιμοφόρα αγγεία με αποτέλεσμα να αυξάνεται η αιματική ροή.
Νιτρικό Οξύ και Αγγειοδιαστολή
Η αγγειοδιαστολή στο δέρμα είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς επιτρέπει στον οργανισμό να διατηρήσει τη θερμοκρασία του και να αντιμετωπίσει τη ζέστη. Όταν η θερμοκρασία του οργανισμού αυξάνεται υπεβολικά, το νιτρικό οξύ προκαλεί αγγειοδιαστολή στο δέρμα, γεγονός που αυξάνει την αιματική ροή και κατά συνέπεια την απώλεια θερμότητας από το δέρμα.
Πρακτικά κάθε είδος κυττάρου μπορεί να παράξει νιτρικό οξύ, ωστόσο ένα χημικό που λέγεται 5-μεθυλτετραϋδροφολικό (5-MTHF) είναι απαραίτητο για την παραπάνω διαδικασία. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η υπεριώδης ακτινοβολία μειώνει τα επίπεδα του 5-MTHF στο δέρμα, περιορίζοντας την αγγειοδιαστολή.
Όπως σημείωσαν οι συγγραφείς της παρούσας μελέτης, η αγγειοδιαστολή που μεσολαβείται από το νιτρικό οξύ αποτελεί δείκτη της αγγειακής υγείας του δέρματος.
Οι δράσεις του νιτρικού οξέος, ωστόσο, δεν περιορίζονται στο δέρμα. Ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η αγγειοδιαστολή στο δέρμα επηρεάζει συνολικά την αρτηριακή πίεση.
Μία ομάδα επιστημόνων αποφάσισε να διερευνήσει αν η χρήση αντηλιακού μπορεί να επηρεάσει την αλληλεπίδραση μεταξύ υπεριώδους ακτινοβολίας και αγγειοδιαστολής. Για το σκοπό αυτό συνέκριναν τα επίπεδα της αγγειοδιαστολής μέσω του νιτρικού οξέος στο δέρμα με και χωρίς τη χρήση αντηλιακού.
Οι ερευνητές από το Πανεπισήμιο της Πεννσυλβάνια παρουσίασαν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους στο συνέδριο Experimental Biology 2019 που έγινε στο Ορλάντο.
Έκθεση σε Υπεριώδη Ακτινοβολία και Αντηλιακό
Στην έρευνα έλαβαν μέρος 13 υγιείς εθελοντές με ανοιχτό ή μέσο χρώμα δέρματος. Οι επιστήμονες εξέθεσαν το ένα χέρι του κάθε εθελοντή σε υπεριώδη ακτινοβολία ενώ το άλλο δεν εκτέθηκε σε ακτινοβολία και χρησιμοποιήθηκε ως μέτρο σύγκρισης. Η ποσότητα της έκθεσης αντιστοιχούσε σε διάρκεια 1 ώρας σε μία μέρα με ηλιοφάνεια.
Κάθε εθελοντής έκανε τρία διαφορετικά τεστ στο χέρι που εκτέθηκε στην υπεριώδη ακτινοβολία. Στο πρώτο το χέρι εκτέθηκε στην ακτινοβολία χωρίς ακτινοβολία, ενώ στα άλλα δύο χρησιμοποιήθηκε αντηλιακό και ιδρώτας αντίστοιχα.
Όπως ήταν αναμενόμενο, συγκριτικά με το χέρι που δεν εκτέθηκε σε ακτινοβολία, το χέρι που εκτέθηκε σε υπεριώδη ακτινοβολία είχε μειωμένη αγγειοδιαστολή από το νιτρικό οξύ. Με άλλα λόγια, η υπεριώδης ακτινοβολία δεν επέτρεψε στο νιτρικό οξύ να χαλαρώσει τους μύες των αιμοφόρων αγγείων, παρεμποδίζοντας έτσι την ικανότητα του οργανισμού να μειώσει τη θερμοκρασία του.
Αντιθέτως, τόσο οι περιοχές με αντηλιακό όσο και αυτές με ιδρώτα δεν έδειξαν μείωση στην αγγειοδιαστολή που σχετίζεται με το νιτρικό οξύ.
Σημαντικότερα, οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι όταν είχε χρησιμοποιηθεί αντηλιακό πριν την έκθεση στον ήλιο, υπήρχε μεγαλύτερη αγγειοδιαστολή σε σύγκριση με την περιοχή του ιδρώτα αλλά και με το χέρι που δεν εκτέθηκε σε ακτινοβολία. Όπως τόνισαν οι ερευνητές «η υπεριώδης ακτινοβολία ενισχύει την αγγειοδιαστολή του νιτρικού οξέος επί παρουσίας αντηλιακού».
«Γι’αυτούς που περνούν αρκετό χρόνο στον ήλιο λόγω εργασίας, άσκησης ή συμμετοχής σε άλλες δραστηριότητες, το αντηλιακό είναι απαραίτητο καθώς προστατεύει από τον καρκίνο του δέρματος αλλά και από την έκπτωση της αγγειακής λειτουργίας», δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας Τόνι Γουλφ.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η παρούσα έρευνα είχε μικρό μέγεθος. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι, αν και το νιτρικό οξύ αποτελεί τον κύριο παράγοντα ρύθμισης του αγγειακού τόνου, υπάρχουν και άλλοι μηχανισμοί που εμπλέκονται στη λειτουργία αυτή.
Καθώς η έρευνα εξέτασε μόνο αλλαγές στην αγγειοδιαστολή που σχετίζεται με το νιτρικό οξύ, χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να κατανοήσουμε το σύνολο των μηχανισμών που παίζουν ρόλο στην αλληλεπίδραση αυτή.