Τα προβιοτικά, δηλαδή οι μικροοργανισμοί που λαμβάνονται με σκοπό τη βελτίωση της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου, έχουν χρησιμότητα στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης. Στο παραπάνω συμπέρασμα κατέληξε μία έρευνα που δημοσιεύτηκε πριν λίγες ημέρες στο επιστημονικό περιοδικό BMJ Nutrition, Prevention & Health. Ο συνδυασμός των προβιοτικών με πρεβιοτικά μάλιστα μπορεί να προσφέρει ακόμα περισσότερα οφέλη, όπως υποστήριξαν οι επιστήμονες.
Αυτή τη στιγμή διερευνάται επίσης η χρησιμότητα των προβιοτικών και στην αντιμετώπιση των διαταραχών του άγχους. Η έρευνα προσφέρει επιπλέον δεδομένα για τον άξονα εντέρου-εγκεφάλου, ο οποίος έχει συγκεντρώσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από την επιστημονική κοινότητα τα τελευταία χρόνια.
«Ορισμένα αποτελέσματα ερευνών δείχνουν ότι ότι υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στην εντερική και εγκεφαλική υγεία», είπε η Dr Leela R Magavi, διευθύντρια του Community Psychiatry. «Η κατάθλιψη και το άγχος συχνά συνυπάρχουν στον ίδιο ασθενή. Αν τα προβιοτικά βελτιώνουν την κατάθλιψη, δεν αποκλείεται να προσφέρουν οφέλη και στην αντιμετώπιση του άγχους».
Τι Έδειξε η Μελέτη
Η μελέτη εξέτασε αρκετές έρευνες που δημοσιεύτηκαν από το 2003 μέχρι το 2019 και ασχολήθηκαν με τη θεραπευτική δράση των προβιοτικών και των πρεβιοτικών σε ενήλικες με κατάθλιψη και διαταραχές άγχους.
Τελικά οι επιστήμονες κατέληξαν σε 7 έρευνες οι οποίες πληρούσαν τα κριτήρια που είχαν θέσει. Και οι 7 έρευνες είχαν ασχοληθεί με τουλάχιστον ένα προβιοτικό στέλεχος, ενώ 4 από αυτές είχαν εξετάσει και συνδυασμούς διαφορετικών στελεχών.
Οι έρευνες είχαν διαφορετικό σχεδιασμό και χρησιμοποίησαν διαφορετικές μεθόδους, ωστόσο όλες κατέληξαν ότι τα προβιοτικά συμπληρώματα με ή χωρίς πρεβιοτικά μπορούν να προσφέρουν ποσοτικοποιήσιμη βελτίωση στην κατάθλιψη.
Στις έρευνες παρατηρήθηκε επίσης σημαντική βελτίωση τόσο στα συμπτώματα όσο και στους βιοχημικούς δείκτες του άγχους.
«Αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι η κατάθλιψη συνδέεται με τη σύνθεση του εντερικού μικροβιώματος», υποστήριξε ο Mahmoud Ghannoum, PhD, ένας εκ των ιδρυτών της εταιρίας BIOHM, η οποία ασχολείται με το εντερικό μικροβίωμα.
«Σήμερα, είναι δυνατό να ξεχωρίσουμε τους ασθενείς με κατάθλιψη από τους ασθενείς χωρίς κατάθλιψη μέσω της σύνθεσης του εντερικού τους μικροβιώματος», είπε ο Ghannoum. «Οι ασθενείς με κατάθλιψη έχουν μειωμένη ποικιλομορφία στο μικροβίωμά τους, ενώ και η ποσότητα των προβιοτικών στελεχών από τα δείγματα κοπράνων τους είχαν χαμηλότερη σε σχέση με αυτή υγιών ατόμων».
«Αν αποδειχθεί σχέση αιτίας-αποτελέσματος ανάμεσα στα προβιοτικά και την κατάθλιψη, τότε η χρήση τους στη θεραπεία της νόσου θα είναι λογική», πρόσθεσε ο ίδιος.
Χρειάζονται Περισσότερες Έρευνες
Όπως υποστήριξαν οι επιστήμονες, η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο BMJ είχε ορισμένους περιορισμούς οι οποίοι καθιστούν δύσκολο να καταλήξουμε σε συμπεράσματα.
Καμία από τις έρευνες που εξετάστηκαν δεν είχε μεγάλη διάρκεια και ο αριθμός των εθελοντών που έλαβαν μέρος ήταν σχετικά μικρός.
«Θα χρειαστεί να γίνουν περαιτέρω έρευνες με ομάδα ελέγχου και μεγαλύτερους πληθυσμούς προκειμένου να μπορούμε να καταλήξουμε σε σαφή αποτελέσματα», υποστήριξε η Dr Carrie Lam, από την Lam Clinic στην Καλιφόρνια. «Το πεδίο αυτό της έρευνας είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον, καθώς οι ασθενείς που υποφέρουν από ψυχικές διαταραχές μπορούν να ωφεληθούν από νέες προσεγγίσεις στην αντιμετώπιση των παθήσεων αυτών. Υπάρχει επίσης η θεωρία ότι τα αντικαταθλιπτικά μπορεί να επηρεάσουν την αντιφλεγμονώδη δράση των προβιοτικών».
Κατάθλιψη και Διατροφή
Η Lam υποστήριξε ότι διάφορες αλλαγές στη διατροφή μπορεί να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης καθώς «υπάρχουν αρκετοί νευρώνες στο έντερο, καθώς και στον εγκέφαλο. Η σεροτονίνη, ο νευροδιαβιβαστής που επηρεάζεται τόσο στην κατάθλιψη όσο και στο άγχος, βρίσκεται σε υψηλές συγκεντρώσεις στο έντερο».
Η έρευνα ουσιαστικά δείχνει ότι «τα προβιοτικά μπορούν να περιορίσουν την παραγωγή φλεγμονωδών χημικών ουσιών, όπως οι κυτταροκίνες που ενοχοποιούνται για τη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου. Μπορεί να επηρεάσουν επίσης τη δράση της τρυπτοφάνης, μίας χημικής ουσίας με σημαντικό ρόλο στον άξονα εντέρου-εγκεφάλου στις ψυχιατρικές διαταραχές».
Ανεξαρτήτως του τι τελικά ισχύει από τα παραπάνω, είναι βέβαιο ότι η παρούσα μελέτη θα οδηγήσει σε νέες έρευνες που θα εξετάσουν την παραπάνω σύνδεση.
«Προφανώς υπάρχει ανάγκη να κατανοήσουμε καλύτερα τους μηχανισμούς της κατάθλιψης στο έντερο. Με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε καλύτερα τη νόσο μέσω παρεμβάσεων στη διατροφή», είπε ο Ghannoum.
Τα προβιοτικά προσφέρουν αρκετά οφέλη στην υγεία.
Βρίσκονται σε τρόφιμα όπως το γιαούρτι και περιέχουν μικροοργανισμούς οι οποίοι έχουν ως σκοπό να βελτιώσουν τον πληθυσμό των «ωφελίμων» βακτηρίων του εντερικού μικροβιώματος στον οργανισμό.
Τα πρεβιοτικά που χρησιμοποιούν ως τρόφιμο βρίσκονται συνήθως σε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες όπως τα σιτηρά, οι μπανάνες, τα πράσινα λαχανικά, το κρεμμύδι, το σκόρδο, τη σόγια και τα τρόφιμα ολικής αλέσεως.
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες των προβιοτικών είναι εξαιρετικά σπάνιες. Τόσο τα προβιοτικά όσο και τα πρεβιοτικά χορηγούνται και σε μορφή συμπληρώματος.