Το γάλα, το τυρί και το παγωτό βρίσκονται ανάμεσα στα γαλακτοκομικά προϊόντα που καταναλώνονται περισσότερο σήμερα. Το γιαούρτι και το βούτυρο παρουσιάζουν επίσης υψηλή κατανάλωση με τα ποσοστά τους μάλιστα να παρουσιάζουν αύξηση. Ένα ερώτημα που έχει απασχολήσει τελευταία την ερευνητική κοινότητα αλλά και το καταναλωτικό κοινό είναι αν πρέπει να προτιμούμε τα γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά από αυτά με πλήρη. Η συζήτηση αυτή έχει διχάσει τους επιστήμονες καθώς κάθε πλευρά έχει τα δικά της επιχειρήματα. Επιπλέον, όπως φαίνεται η απάντηση δεν είναι η ίδια για όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα και καθένα από αυτά πρέπει να εξεταστεί χωριστά.
Περιεχόμενα:
Λιπαρά στα Γαλακτοκομικά Προϊόντα και Καρδιαγγειακή Νόσος
Ορισμένες από τις σημαντικότερες έρευνες σχετικά με τα γαλακτοκομικά προϊόντα έχουν γίνει στα πλαίσια της δίαιτας DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension), η οποία έχει διαπιστωθεί ότι μειώνει την αρτηριακή πίεση και τη χοληστερόλη, δύο παράγοντες κινδύνου για την καρδιαγγειακή νόσο. Εκτός από την κατανάλωση υγιεινών λιπών και τροφίμων πλουσίων σε ίνες, η δίαιτα DASH συνιστά επίσης καθημερινή κατανάλωση 2 ή 3 μερίδων γαλακτοκομικών με χαμηλά ή καθόλου λιπαρά, τα οποία περιλαμβάνουν γάλα, γιαούρτι ή τυρί. Οι βιταμίνες και τα μέταλλα, αλλά και τα πεπτίδια που περιέχουν τα παραπάνω προϊόντα πιστεύουμε σήμερα ότι παίζουν σημαντικό ρόλο για την καρδιακή υγεία. Τα προβιοτικά στα γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γιαούρτι, βελτιώνουν επίσης την αρτηριακή πίεση, ενώ έχουν σχετιστεί και με μειωμένο καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Πιο πρόσφατες έρευνες, ωστόσο, έδειξαν ότι η αφαίρεση των λιπών από τα γαλακτοκομικά προϊόντα δεν συνοδεύεται πάντοτε από οφέλη, καθώς τα τρόφιμα με πλήρη λιπαρά έχουν προστατευτική δράση σε ορισμένες περιπτώσεις.
Τα δεδομένα αυτά, ωστόσο δεν αποτελούν, πρόσκληση για να αυξήσουμε την κατανάλωση βουτύρου. Αν και τα τελευταία δεδομένα παρατήρησαν σύνδεση ανάμεσα στα λιπαρά των γαλακτκομικών προϊόντων και τη μειωμένη συχνότητα καρδιαγγειακών συμβαμάτων, ορισμένα είδη λιπών συνδέθηκαν με αυξημένο συνολικό κίνδυνο θανάτου. Τα γαλακτοκομικά με υψηλά λιπαρά, όπως το βούτυρο, συνδέθηκαν επίσης με αυξημένο κίνδυνο άνοιας. Μία μικρή ποσότητα βουτύρου στο τοστ πιθανώς δεν είναι επικίνδυνη, ωστόσο ποσότητα μεγαλύτερη από 1 κουταλάκι του γλυκού πιθανώς είναι επικίνδυνη. Το βούτυρο δεν πρέπει επίσης να χρησιμοποιείται ως κύριο μαγειρικό λίπος.
Λιπαρά στα Γαλακτοκομικά Προϊόντα και Καρκίνος
Η συζήτηση σχετικά με τις επιδράσεις των λιπών από τα γαλακτοκομικά προϊόντα περιπλέκεται όταν εξετάσουμε τη σύνδεσή τους με τον καρκίνο. Ορισμένες έρευνες, για παράδειγμα, έχουν συνδέσει την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων με υψηλά λιπαρά με χειρότερα ποσοστά επιβίωσης από τον καρκίνο του μαστού.
Το πρόβλημα με τις έρευνες αυτές, ωστόσο, είναι ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα συνήθως εξετάζονται στο σύνολό τους και όχι ξεχωριστά, δηλαδή το γιαούρτι, το τυρί, οι κρέμες και το παγωτό θεωρούνται όμοια μεταξύ τους.
Φυσικά, δεν μπορούμε να πούμε το πλήρες γιαούρτι και το παγωτό με μπισκότο είναι τρόφιμα με αντίστοιχη διατροφική αξία. Αρκετές έρευνες, μάλιστα, υποστηρίζουν ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γιαούρτι, μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου, ωστόσο πρέπει να γίνουν περισσότερες έρευνες για να διαπιστώσουμε ποιο είδος γιαουρτιού έχει προστατευτική δράση.
Λιπαρά στα Γαλακτομικά Προϊόντα και Σωματικό Βάρος
Αναφορικά με το βάρος, τα γαλακτοκομικά προϊόντα με πλήρη λιπαρά έχουν συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο παχυσαρκίας. Ένας λόγος που μπορεί δυνητικά να εξηγήσει την παραπάνω σύνδεση είναι ότι τα λιπαρά που βρίσκονται στο πλήρες γάλα βοηθούν στο αίσθημα κορεσμού. Εμπειρικά, αυτό ακούγεται σωστό καθώς ένα τρόφιμο με καλύτερη γεύση μπορεί να αντιμετωπίσει ευκολότερα την πείνα.
Γνωρίζουμε σήμερα ότι οι υπερβολικοί περιορισμοί στα λιπαρά της διατροφής δεν αποτελούν βιώσιμη στρατηγική για τη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους, ιδιαίτερα όταν η όλη δίαιτα δεν είναι ρεαλιστική. Αρκετοί επιστήμονες υποστηρίζουν επίσης ότι τα άτομα που αποφεύγουν τα τρόφιμα με υψηλά λιπαρά έχουν αυξημένη πιθανότητα να πάσχουν από διατροφικές διαταραχές ή να αντιμετωπίσουν τις παθήσεις αυτές αργότερα στη ζωή τους.
Χρειάζεται Προσοχή στα Γαλακτοκομικά Προϊόντα με Πλήρη Λιπαρά
Το συμπέρασμα είναι ότι αρκεί να χρησιμοποιήσουμε την κοινή λογική. Προφανώς το είδος του γαλακτοκομικού με πλήρη λιπαρά που καταναλώνουμε έχει σημασία. Ιδανικά πρέπει να προτιμούμε τα γαλακτοκομικά προϊόντα ζύμωσης. Μία μικρή ποσότητα τυριού ή γιαουρτιού με πλήρη λιπαρά μπορεί να προσφέρει οφέλη, ιδιαίτερα αν η κατανάλωσή της γίνεται μαζί με φρούτα ή ξηρούς καρπούς.
Βιβλιογραφία: Harvard Health