Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε συσχετίσει την εμμηνόπαυση με εξάψεις και νυχτερινή εφίδρωση. Η αλήθεια είναι όμως ότι αρκετές γυναίκες παρουσιάζουν επίσης συμπτώματα κατάθλιψης. Ο κίνδυνος κατάθλιψης μπορεί να διπλασιαστεί ή ακόμα και να τετραπλασιαστεί κατά τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση γεγονός το οποίο έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον αρκετών επιστημόνων που προσπαθούν να βρουν τρόπους να αντιμετωπίσουν ή ακόμα και να προλάβουν το συγκεκριμένο πρόβλημα.
Μία έρευνα που δημοσιεύτηκε στο JAMA Psychiatry διαπίστωσε ότι η ορμονική θεραπεία μπορεί να προστατεύσει αρκετές γυναίκες από τα συμπτώματα κατάθλιψης που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι οι γυναίκες που βρίσκονται κοντά στην εμμηνόπαυση ή στην αρχή της και είχαν λάβει ορμονική θεραπεία, είχαν μικρότερη πιθανότητα να παρουσιάσουν συμπτώματα κατάθλιψης σε σχέση με αυτές που λάμβαναν placebo.
Τα ευρήματα αυτά, δυστυχώς, δεν αντιπροσωπεύουν μία τέλεια λύση. Η ορμονική θεραπεία συνοδεύεται από μία σειρά κινδύνων και για το λόγο αυτό δεν πρέπει να χορηγείται χωρίς διακρίσεις για την πρόληψη της κατάθλιψης στις γυναίκες αυτής της ηλικίας, είπε η Δρ Χαντίν Τζοφ, καθηγήτρια ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. «Μπορεί να βοηθήσει κάποιες γυναίκες, ωστόσο δεν πρέπει να χορηγείται σε όλες τυπικά για την πρόληψη. Γενικά, έχουμε απομακρυνθεί από τη χορήγηση ορμονικής θεραπείας για λόγους πρόληψης», είπε.
Σχετικά με την έρευνα
Στην έρευνα έλαβαν μέρος 172 γυναίκες κοντά στην εμμηνόπαυση ή στην αρχή της με ηλικίες από 45 μέχρι 65 ετών που παρουσίαζαν ήπια συμπτωματολογία κατάθλιψης. Στις μισές περίπου από αυτές χρησιμοποιήθηκε ένα δερματικό επίθεμα οιστραδιόλης για 12 μήνες, καθώς και χάπια προγεστερόνης. Οι υπόλοιπες γυναίκες έλαβαν placebo χάπια και ψεύτικο επίθεμα.
Οι γυναίκες εξετάστηκαν στην αρχή της έρευνας και κατά τη διάρκειά της για συμπτώματα κατάθλιψης, με τη χρήση της κλίμακας για την κατάθλιψη από το CDC. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μόλις το 17% των γυναικών στην ομάδα που λάμβανε ορμονική θεραπεία παρουσίασε σημαντικά συμπτώματα κατάθλιψης, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την ομάδα ελέγχου ήταν 32%.
Η κατάθλιψη στην οποία δεν χορηγείται θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε φυσικά συμπτώματα, όπως κεφαλαλγία και κόπωση, επιπροσθέτως με τα ψυχικά συμπτώματα, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν ακόμα και αυτοκτονικές σκέψεις. Τα παραπάνω μπορούν να περιορίσουν τη λειτουργικότητα του ασθενούς και να μειώσουν την ποιότητα ζωής. Ωστόσο, η χορήγηση της ορμονικής θεραπείας συνοδεύεται από άλλους κινδύνους για την υγεία, όπως για παράδειγμα αυξημένο κίνδυνο αιματικών θρόμβων και εγκεφαλικού επεισοδίου. «Θα ήταν ανεύθυνο να προτείνουμε την παραπάνω προσέγγιση για την πρόληψη της κατάθλιψης σε όλες τις γυναίκες», είπε η Δρ Τζοφ.
Τι μάθαμε
Παρά τα αρνητικά της ορμονικής θεραπείας, τα ευρήματα της μελέτης έχουν ιδιαίτερη σημασία. Το μήνυμα για τις γυναίκες που εισέρχονται στην εμμηνόπαυση είναι ότι η κατάθλιψη αποτελεί σοβαρό σύμπτωμα και δεν πρέπει να αγνοείται. Οι γυναίκες αυτής της ηλικίας πρέπει να παρακολουθούνται για την εμφάνιση συμπτωμάτων κατάθλιψης. Επιπλέον, οι συγγραφείς της έρευνας παρατήρησαν κι ένα παράγοντα κινδύνου για την κατάθλιψη στις γυναίκες που έλαβαν μέρος στη μελέτη, ο οποίος ήταν το πρόσφατο ιστορικό έντονου στρες. «Αρκετοί άνθρωποι παρουσιάζουν στρες, επομένως είναι σημαντική η παρατήρηση ότι το στρες μπορεί να συμβάλλει στην εμφάνιση κατάθλιψης», είπε η Δρ Τζοφ.
Τα συμπτώματα κατάθλιψης δεν αντιπροσωπεύουν την αδυναμία κάποιου να ανταπεξέλθει. «Τα συμπτώματα αυτά αποτελούν ένα φαινόμενο που εμφανίζεται στον εγκέφαλο», είπε η Τζοφ. Τι μπορείτε λοιπόν να κάνετε;
- Να γνωρίζετε ότι υπάρχει κίνδυνος κατάθλιψης. Η γνώση ότι η μπορεί να εμφανιστεί κατάθλιψη στην αρχή της εμμηνόπαυσης θα σας βοηθήσει να διακρίνετε τα συμπτώματα και να δράσετε εγκαίρως. Αν βρίσκεστε σε αυτή την ηλικία, ο γιατρός θα σας εξετάζει για διαταραχές της διάθεσης σε κάθε επίσκεψή σας σε αυτόν. Σε περίπτωση που δεν το κάνει, μπορείτε εσείς να θίξετε το θέμα. Αν εμφανιστούν συμπτώματα, ζητήστε από τον γιατρό σας να σας προτείνει έναν επαγγελματία για θέματα ψυχικής υγείας.
- Εκτιμήστε τα οφέλη και τους κινδύνους της ορμονικής θεραπείας. Η ορμονική θεραπεία μπορεί να αποτελεί σωστή επιλογή για κάποιες γυναίκες. Μιλήστε στον γιατρό σας για να σας εξηγήσει τους κινδύνους και τα οφέλη από αυτή. Εξερευνήστε επίσης αν υπάρχουν άλλοι λόγοι για τους οποίους πρέπει να λάβετε ορμονική θεραπεία. Μην ξεχνάτε, ωστόσο, ότι χρειάζονται περισσότερες έρευνες μέχρι να κατανοήσουμε πλήρως τα οφέλη και τους κινδύνους της ορμονικής θεραπείας στην πρόληψη της κατάθλιψης. Οι εναλλακτικές επιλογές προς το παρόν περιλαμβάνουν τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα και την ψυχοθεραπεία.
- Σκεφτείτε αν πρέπει να κάνετε αλλαγές στον τρόπο ζωής. Ανεξαρτήτως της ορμονικής θεραπείας, υπάρχουν και άλλες στρατηγικές για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης που δεν περιλαμβάνουν φάρμακα. Η διαχείριση του στρες και η αύξηση της φυσικής άσκησης μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη της κατάθλιψης.
Βιβλιογραφία: Harvard Health