Ορθοστατική Υπόταση: Μπορεί να Αποτελεί Προάγγελο Καρδιαγγειακών Παθήσεων;

Έχετε νιώσει ποτέ μία μικρή ζαλάδα αμέσως μόλις σηκωθήκατε όρθιοι; Όταν σηκωνόμαστε όρθιοι από μία καθιστική θέση, η βαρύτητα ωθεί το αίμα προς τα κάτω άκρα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ιδιαίτερα αν έχετε αφυδάτωση ή υπερθερμία, ο οργανισμός χρειάζεται λίγο χρόνο για να επαναφέρει την ισορροπία του αίματος στο άνω μέρος του σώματος, γεγονός που προκαλεί μία προσωρινή καθυστέρηση της αιματικής ροής στον εγκέφαλο.

Για τους περισσότερους από εμάς, το φαινόμενο αυτό συμβαίνει σπάνια και συνήθως δεν αποτελεί αιτία ανησυχίας. Ωστόσο, η ηλικία, ορισμένα φάρμακα και κάποιες παθήσεις μπορούν να παρέμβουν στους μηχανισμούς που χρησιμοποιεί ο οργανισμός για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Όταν συμβαίνει αυτό, η αρτηριακή πίεση μπορεί να παρουσιάσει δραματική πτώση όταν σηκωνόμαστε όρθιοι. Γνωστή ως ορθοστατική υπόταση, η πάθηση αυτή επηρεάζει περίπου το 5% των ατόμων ηλικίας κάτω των 50 ετών. Ωστόσο, τα ποσοστά αυξάνονται σημαντικά στις μεγαλύτερες ηλικίες με αποτέλεσμα να επηρεάζεται περίπου το 20% των ηλικιωμένων άνω των 70 ετών.

Ορισμένες παθήσεις, μεταξύ των οποίων ο διαβήτης, η νόσος Parkinson και ο καρκίνος, μπορούν να συμβάλουν στην εμφάνιση του προβλήματος αυτού. Τελευταία δεδομένα συνδέουν, μάλιστα, την ορθοστατική υπόταση με την καρδιακή νόσο.

Ο Ρόλος των Τασεοϋποδοχέων

Ο οργανισμός παρακολουθεί την αρτηριακή πίεση μέσω ειδικών αισθητήρων που λέγονται τασεοϋποδοχείς. Βρίσκονται στο αορτικό τόξο και τις καρωτιδικές αρτηρίες, που βρίσκονται στην κάθε πλευρά του λαιμού. Οι τασεοϋποδοχείς ενεργοποιούν νευρικά και ορμονικά σήματα που κάνουν την καρδιά να χτυπά εντονότερα και ταχύτερα, προκαλώντας παράλληλα συστολή στα αιμοφόρα αγγεία. Όταν η αρτηριακή πίεση αυξάνεται, κάνουν το αντίθετο. Με την ηλικία, τα αγγεία γίνονται λιγότερο εύκαμπτα, με αποτέλεσμα να μειώνεται η ευαισθησία αυτού του συστήματος.

Αυξημένος Κίνδυνος για την Καρδιά και τον Εγκέφαλο

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Heart Association και περιελάμβανε περισσότερους από 9.100 μεσήλικες εκ των οποίων το 3% είχε ορθοστατική υπόταση. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι οι ασθενείς με ορθοστατική υπότραση είχαν αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου, καρδιακής ανεπάρκειας και εγκεφαλικού επεισοδίου σε σχέση με αυτούς που δεν έπασχαν από αυτή τη νόσο. Είχαν επίσης αυξημένη πιθανότητα να παρουσιάσουν πρώιμα σημεία καρδιακής νόσου, όπως συσσώρευση πλακών στις καρωτιδικές αρτηρίες (που τροφοδοτούν με αίμα τον εγκέφαλο) και αυξημένα επίπεδα πρωτεϊνών στο αίμα που συνδέονται με διαταραχές της καρδιακής λειτουργίας.

«Η ορθοστατική υπόταση μπορεί να αποτελεί ένδειξη λανθάνουσας καρδιαγγειακής νόσου», είπε ο Δρ Στίβεν Γιουράσεκ, κύριος συγγραφέας της έρευνας. Ο ίδιος τόνισε ότι είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την πιθανή αυτή σύνδεση, καθώς ορισμένες αγωγές για την ορθοστατική υπόταση μπορεί να επιδεινώσουν την καρδιακή νόσο.

Μία Αμφίδρομη Σχέση

Η σύνδεση μεταξύ των δύο παθήσεων μπορεί να είναι αμφίδρομη. Μία πιθανή εξήγηση είναι ότι τα περιοδικά επεισόδια της ανεπαρκούς ροής αίματος προς την καρδία και τον εγκέφαλο που προκαλούνται από την ορθοστατική υπόταση, μπορεί να επιβαρύνουν τα όργανα αυτά, προκαλώντας βλάβες που συσσωρεύονται σταδιακά. Εναλλακτικά, η προοδευτική συσσώρευση πλακών ή η πάχυνση των αρτηριών μπορεί να επηρεάσει τους μηχανισμούς ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης, προκαλώντας έτσι ορθοστατική υπόταση.

Οι ερευνητές τονίζουν, ωστόσο ότι δεν έχουν ορθοστατική υπόταση όλοι οι ασθενείς που παρουσιάζουν ίλιγγο όταν σηκώνονται όρθιοι. Επίσης, οι ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο δεν θα παρουσιάσουν στο σύνολό τους καρδιαγγειακά προβλήματα. Η διάγνωση της ορθοστατικής υπότασης είναι, ωστόσο, σημαντική για την πρόληψη επιπλοκών όπως οι λιποθυμίες και οι πτώσεις που προκαλούνται από τον ίλιγγο.

Διάγνωση του Προβλήματος

Αν παρουσιάζετε συχνά ίλιγγο όταν σηκώνεστε όρθιοι, ζητήστε από τον γιατρό σας να μετρήσει την αρτηριακή σας πίεση όταν είστε καθιστοί για τουλάχιστον 5 λεπτά και στη συνέχεια μέσα σε 1-3 λεπτά αφού σηκωθήκατε όρθιοι. Αν η συστολική σας πίεση μειωθεί περισσότερο από 20mm Hg ή η διαστολική σας πίεση μειωθεί περισσότερο από 10 mm Hg, πιθανώς έχετε ορθοστατική υπόταση. Η συχνότητα είναι μεγαλύτερη στους ηλικιωμένους καθώς λαμβάνουν φάρμακα που επιδεινώνουν τη νόσο, όπως οι β αποκλειστές (φάρμακα για τις αρρυθμίες) και οι α αποκλειστές (μειώνουν την αρτηριακή πίεση, χρησιμοποιούνται στους άνδρες για την αντιμετώπιση του διογκωμένου προστάτου).

Αντιμετώπιση

Αν παρουσιάζετε σημεία ορθοστατικής υπότασης, εκτός από την προσεκτική επανεξέταση της φαρμακευτικής σας αγωγής, ο γιατρός θα σας συστήσει να πίνετε αρκετό νερό κατά τη διάρκεια της ημέρας, να περιορίσετε την κατανάλωση του αλκοόλ και να σηκώνεστε αργά, ιδιαίτερα μετά το πρωινό ξύπνημα. Οι κάλτσες συμπίεσης μπορεί επίσης να βοηθήσουν.

Στο παρελθόν, αρκετοί γιατροί συνιστούσαν αύξηση της κατανάλωσης άλατος και περιορισμό των φαρμάκων για την αρτηριακή πίεση. Ωστόσο, οι παραπάνω δύο στρατηγικές μπορούσαν να προκαλέσουν δυνητικά επιδείνωση σε μία αδιάγνωστη καρδιακή νόσο. «Υπάρχουν ελάχιστα δεδομένα που δείχνουν ότι η οι θεραπείες για την αρτηριακή πίεση μπορούν να προκαλέσουν ορθοστατική υπόταση, επομένως η μείωση της αγωγής πρέπει να αποφεύγεται, ιδιαίτερα λόγω της πιθανότητας αδιάγνωστης καρδιαγγειακής νόσου στους ενήλικες με ορθοστατική υπόταση», κατέληξαν οι ερευνητές.

Βιβλιογραφία: Harvard Health

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα