Η μεγαλύτερη και πιο λεπτομερής έρευνα του είδους της διαπίστωσε ότι υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στη φυσική κατάσταση και τις γνωστικές λειτουργίες. Όπως τόνισαν οι επιστήμονες, οι καλύτερες επιδόσεις στις εξετάσεις γνωστικών λειτουργιών στα άτομα με καλή φυσική κατάσταση σχετίζονται με την ακεραιότητα της λευκής ουσίας.
Τα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει αρκετές έρευνες σχετικά με τον τρόπο που η φυσική κατάσταση επηρεάζει τον εγκέφαλο.
Για παράδειγμα, διάφορες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι η φυσική άσκηση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας, να αντιμετωπίσει τα συμπτώματα της κατάθλιψης και να προσφέρει μία σειρά άλλα οφέλη.
Υπάρχουν επίσης δεδομένα που δείχνουν ότι η φυσική άσκηση ενισχύει τις γνωστικές λειτουργίες υγιών ατόμων όλων των ηλικιών, καθώς και ασθενών με έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών.
Τέλος, έρευνες έδειξαν ότι υπάρχει θετική σύνδεση ανάμεσα στη φυσική άσκηση και των αλλαγών στη δομή του εγκεφάλου.
Οι συγγραφείς μίας πρόσφατης μελέτης σε αυτό το πεδίο, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Scientific Reports, σημείωσαν ότι οι προηγούμενες έρευνες είχαν κάποιους περιορισμούς.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, για παράδειγμα, δεν είχαν λάβει υπόψη παράγοντες που πιθανώς επηρέαζαν σημαντικά τα αποτελέσματα. Ο δείκτης μάζας σώματος, τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα και το επίπεδο εκπαίδευσης είναι παράγοντες που στο σύνολό τους πιθανώς συνδέονται με τις επιδράσεις της φυσικής κατάστασης στις γνωστικές λειτουργίες.
Επιπλέον, οι περισσότερες έρευνες επικεντρώνονται σε ένα μόνο δείκτη των γνωστικών λειτουργιών, όπως για παράδειγμα τη μνήμη.
Όπως εξήγησαν οι συγγραφείς της παρούσας μελέτης, «οι έρευνες που εξέτασαν ταυτόχρονα τη σύνδεση ανάμεσα στη φυσική κατάσταση, την ακεραιότητα της λευκής ουσίας και διάφορες πτυχές των γνωστικών λειτουργιών είναι σπάνιες».
Μία Νέα Προσέγγιση για τη Φυσική Κατάσταση και την Υγεία του Εγκεφάλου
Η παρούσα μελέτη, η οποία διεξήχθη από επιστήμονες στο Πανεπιστημιακό Νοσκομείο Muenster στη Γερμανία, προσπάθησε να δώσει απαντήσεις σε ορισμένα από τα παραπάνω ερωτήματα. Χρησιμοποιώντας ένα μεγάλο δείγμα υγιών εθελοντών, οι επιστήμονες εξέτασαν εκ νέου τη σύνδεση ανάμεσα στη φυσική κατάσταση, τη δομή του εγκεφάλου και ένα μεγάλο εύρος των γνωστικών λειτουργιών.
Οι ερευνητές θέλησαν επίσης να εξετάσουν όσο το δυνατόν περισσότερους παράγοντες που μπορεί να επηρέασαν τα αποτελέσματα.Επιπλέον, ήθελαν να διαπιστώσουν αν η σύνδεση ανάμεσα στις γνωστικές λειτουργίες και τη φυσική κατάσταση έχει να κάνει με την ακεραιότητα της λευκής ουσίας.
Η λευκή ουσία στον εγκέφαλο μεταφέρει μηνύματα ανάμεσα στα απομακρυσμένα τμήματα και συγχρονίζει την επικοινωνία εντός του οργάνου.
Για τη μελέτη τους, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δεδομένα από το Human Connectome Project, το οποίο περιέχει MRI από 1.206 ενήλικες με μέση ηλικία τα 28.8 χρόνια.
Ορισμένοι από τους εθελοντές είχαν κάνει και άλλες εξετάσεις. Συνολικά, 1.204 εθελοντές έκαναν μία εξέταση κατά την οποία περπάτησαν όσο πιο γρήγορα μπορούσαν για 2 λεπτά.
1.187 εθελοντές έκαναν επίσης εξετάσεις των γνωστικών λειτουργιών, κατά τις οποίες εκτιμήθηκε η μνήμη, η λογική, ο οξύτητα και η κρίση, μεταξύ άλλων παραμέτρων.
«Αναπάντεχα» Αποτελέσματα
Συνολικά, οι επιστήμονες έδειξαν ότι οι εθελοντές που είχαν τις καλύτερες επιδόσεις στην εξέταση με το περπάτημα 2 λεπτών είχαν επίσης καλύτερα σκορ σε όλες τις εξετάσεις των γνωστικών λειτουργιών εκτός από μία.
Σημαντικότερα, η σύνδεση ήταν σημαντική ακόμα και μετά από προσαρμογή για ένα μεγάλο εύρος παραγόντων μεταξύ των οποίων ο δείκτης μάζας σώματος, η αρτηριακή πίεση, η ηλικία, το επίπεδο εκπαίδευσης και το φύλο.
Οι ερευνητές συνέδεσαν επίσης την παραπάνω σύνδεση με βελτιώσεις στη δομική ακεραιότητα της λευκής ουσίας. Όπως έγραψαν:
«Με την παρούσα μελέτη, προσφέραμε αρκετά δεδομένα που δείχνουν ότι υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στη φυσική κατάσταση και τη μικροδομή της λευκής ουσίας, αλλά και τις γνωστικές λειτουργίες σε ένα μεγάλο δείγμα υγιών ενηλίκων».
«Μας προκάλεσε έκπληξη το γεγονός ότι ακόμα και σε ένα νεαρό πληθυσμό ενηλίκων, οι γνωστικές λειτουργίες εκπίπτουν ανάλογα με τη φυσική κατάσταση», είπε ο επικεφαλής της έρευνας Δρ Τζόναθαν Ρεπλ.
«Γνωρίζουμε ότι η φυσική κατάσταση αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τους ηλικιωμένους, οι οποίοι συνήθως δεν έχουν καλή γενικότερη υγεία, ωστόσο μας προκάλεσε έκπληξη το γεγονός ότι ισχύει το ίδιο και για τους 30χρονους», πρόσθεσε ο Ρεπλ.
«Αυτό μας δείχνει ότι ένα βασικό επίπεδο φυσικής κατάστασης μπορεί να αποτελεί ένα τροποποιήσιμο παράγοντα κινδύνου για την εγκεφαλική υγεία».
Περισσότερα Ερωτήματα
Η παρούσα μελέτη έχει αρκετά ισχυρά σημεία, με σημαντικότερο τη μεγάλη βάση δεδομένων με τις MRI. Όπως εξήγησε ο Ρεπλ, «φυσιολογικά οι έρευνες με MRI εξετάζουν περίπου 30 δείγματα. Ο μεγάλος αριθμός των MRI που εξετάστηκαν σε μελέτη μας ουσιαστικά περιορίζει σε μεγάλο βαθμό την πιθανότητα σφάλματος και ενισχύει σημαντικά την ανάλυσή μας».
Ωστόσο, καθώς οι ερευνητές έκαναν εξετάσεις στους εθελοντές μία μόνο φορά δεν είναι δυνατό να διαπιστώσουμε πως μεταβάλλεται η φυσική κατάσταση και οι γνωστικές λειτουργίες με το χρόνο. Δεν μπορούμε επίσης να γνωρίζουμε αν η βελτίωση της φυσικής κατάστασης «προκαλεί» ενίσχυση των γνωστικών λειτουργιών. Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να εξεταστεί από μελλοντικές έρευνες.
Καθώς η έρευνα εξέτασε μόνο υγιείς νεαρούς ενήλικες, δεν γνωρίζουμε αν η σύνδεση ανάμεσα στη φυσική κατάσταση και τη λειτουργία του εγκεφάλου διατηρείται και στους ηλικιωμένους ή σε άτομα με ψυχικές παθήσεις.
Αν λάβουμε υπόψη μας και τις προηγούμενες έρευνες, είναι πλέον σαφές ότι υπάρχει ισχυρή σύνδεση ανάμεσα στη φυσική κατάσταση και την εγκεφαλική υγεία.