Αντιπηκτικά και Αντιαιμοπεταλιακά Φάρμακα: Τι είναι;

Για αρκετούς ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο, τα φάρμακα που προλαμβάνουν το σχηματισμό θρόμβων είναι απαραίτητα. Σε περίπτωση που ένας θρόμβος «σφηνωθεί» σε μία αρτηρία ή μία φλέβα, μπορεί να αποκλείσει τη ροή του αίματος προς την καρδιά, τον εγκέφαλο, το κάτω άκρα ή τους πνεύμονες με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες.

Ωστόσο, οι θρόμβοι δεν είναι στο σύνολό τους επιβλαβείς. Για παράδειγμα, στους τραυματισμούς, οι θρόμβοι βοηθούν στη διακοπή της αιμορραγίας. Για τους ασθενείς που παίρνουν αντιπηκτικά φάρμακα, το σημαντικό είναι να προσδιοριστεί η ισορροπία ανάμεσα στην επιβλαβή και την ωφέλιμη πηκτικότητα του αίματος.

Ιδανικά, ο στόχος είναι να προλαμβάνεται ο σχηματισμός θρόμβων στα αγγεία, επιτρέποντας παράλληλα την ωφέλιμη θρόμβωση για την αντιμετώπιση της αιμορραγίας από τους τραυματισμούς. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την επίτευξη του παραπάνω στόχου είναι τα αντιπηκτικά ή αντιθρομβωτικά.

Ανατομία ενός Θρόμβου

Οι θρόμβοι αίματος αποτελούνται από δύο συστατικά:

  • Ινώδες: Μία νηματοειδή πρωτεΐνη που σχηματίζει ένα πλέγμα το οποίο παγιδεύει τα ερυθρά αιμοσφαίρια
  • Αιμοπετάλια: Μικρά κυτταρικά τμήματα που σχηματίζουν συσσωματώματα

Τα παραπάνω, σταθεροποιούν τον θρόμβο και δεν του επιτρέπουν να αποκοπεί.

Οι θρόμβοι που σχηματίζονται στις αρτηρίες αποτελούνται κυρίως από ινώδες. Ο σχηματισμός των θρόμβων αυτών στις εν τω βάθει φλέβες των κάτω άκρων, των άνω άκρων ή της κοιλίας είναι γνωστός ως εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση. Οι θρόμβοι των αρτηριών, αντιθέτως, περιέχουν περισσότερα αιμοπετάλια και σχηματίζονται συνήθως στις αρτηρίες της καρδιάς και του εγκεφάλου καθώς και τα κάτω άκρα.

Αντιμετώπιση και Πρόληψη των Θρόμβων

Τα φάρμακα αυτά χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, τα αντιπηκτικά που αναστέλλουν το σχηματισμό του ινώδους και τα αντιαιμοπεταλιακά που προλαμβάνουν τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων. Και οι δύο παραπάνω τάξεις φαρμάκων δεν επιτρέπουν το σχηματισμό και τη διόγκωση των θρόμβων.

Τα αντιπηκτικά χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των θρόμβων στα κάτω άκρα (εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση) και τους πνεύμονες (πνευμονική εμβολή). Χορηγούνται επίσης στους ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή. Η επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού και η αρρυθμία που χαρακτηρίζει τη νόσο προκαλεί λίμναση του αίματος στους κόλπους της καρδίας, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης θρόμβων. Το παλαιότερο φάρμακο της κατηγορίας αυτής ήταν η βαρφαρίνη, ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να αντικαθίσταται από νεότερα αντιπηκτικά.

Τα αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα χρησιμοποιούνται για την πρόληψη του εμφράγματος του μυοκαρδίου και του εγκεφαλικού επεισοδίου, αλλά και για τη θεραπεία των ασθενών με stent, δηλαδή τους μικρούς μεταλλικούς σωλήνες που τοποθετούνται στα αγγεία. Τα αιμοπετάλια μπορεί να συσσωρευθούν σε ένα stent με αποτέλεσμα το τελευταίο να φράσσεται. Τα αντιαιμοπεταλιακά προλαμβάνουν το παραπάνω φαινόμενο. Μετά την τοποθέτηση ενός stent, οι περισσότεροι ασθενείς λαμβάνουν ασπιρίνη και αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα για τουλάχιστον 6 μήνες-1 έτος. Οι ασθενείς με περιφερική αρτηριοπάθεια μπορεί επίσης να λάβουν αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα.

Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χορηγηθεί συνδυασμός αντιπηκτικών και αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων. Η συνδυαστική αυτή θεραπεία συνδέεται, ωστόσο, με αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας.

Τα Συχνότερα Φάρμακα για την Πρόληψη των Θρόμβων

Αντιπηκτικά Φάρμακα

Σε αυτά περιλαμβάνονται η βαρφαρίνη και:

  • Η απιξαμπάνη
  • Η βετριξαμπάνη
  • Η δαβιγατράνη
  • Η εδοξαμπάνη
  • Η ριβαροξαμπάνη
Αντιαιμοπεταλιακά Φάρμακα
  • Ασπιρίνη
  • Κλοπιδογρέλη
  • Πλασουγρέλη
  • Τικαγρελόρη

Αιμορραγικές Διαταραχές: Μείζονες και Ελάσσονες

Ποιες είναι οι αιμορραγικές διαταραχές που μπορούν να προκαλέσουν τα παραπάνω φάρμακα και πώς θα τις αντιληφθείτε; Αρκετοί ασθενείς παρατηρούν αυξημένη αιμορραγία στα ούλα μετά το βούρτσισμα ή παρουσιάζουν ρινορραγία που έχει μεγαλύτερη διάρκεια από το φυσιολογικό. Οι συχνές ή εκτεταμένες εκχυμώσεις οι οποίες εμφανίζονται συχνότερα στην περιοχή του θώρακα και της κοιλίας, αποτελούν ένα ακόμα συχνό σύμπτωμα. Αν παρουσιάσετε οποιοδήποτε από τα παραπάνω συμπτώματα, ενημερώστε τον γιατρό σας.

Άλλα, σοβαρότερα συμπτώματα απαιτούν άμεση αντιμετώπιση από γιατρό. Αυτά περιλαμβάνουν:

  • Φαιά, ροζ ή ερυθρά ούρα (ένδειξη αιμορραγίας στ ουροποιητικό σύστημα)
  • Μέλαινες ή ερυθρές κενώσεις (ένδειξη αιμορραγίας στο γαστρεντερικό)
  • Αιφνίδια σοβαρή κεφαλαλγία (ένδειξη αιμορραγίας στον εγκέφαλο)

Αν πέσετε ή χτυπήσετε, πρέπει επίσης να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια, ακόμα κι αν δεν υπάρχει εμφανής αιμορραγία. Τέλος, ρωτήστε τον γιατρό σας πριν πάρετε ορισμένα κοινά αναλγητικά, όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη, καθώς τα φάρμακα αυτά μπορούν να αλληλεπιδράσουν με την αντιπηκτική αγωγή.

Βιβλιογραφία: Harvard Health

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα