Ασυμπτωματική Βακτηριουρία: Πότε χρειάζεται θεραπεία;

Η ασυμπτωματική βακτηριουρία είναι η απομόνωση μεγάλου αριθμού βακτηρίων από ένα δείγμα ούρων ασθενούς που δεν έχει παρουσιάσει συμπτώματα ουρολοίμωξης.

Κλινικοί Ορισμοί

Τα ούρα είναι συνήθως στείρα, ωστόσο συχνά προσφέρουν πρόσφορο έδαφος για τον πολλαπλασιασμό βακτηρίων που εισέρχονται στην ουροδόχο κύστη και δεν καταστρέφονται. Η λήψη ενός καθαρού δείγματος ούρων δεν είναι πάντοτε εύκολη υπόθεση, επομένως έχουν καθοριστεί ειδικά ποσοτικά όρια για να διαχωριστεί η βακτηριουρία της ουροδόχου κύστεως από την μόλυνση της ουρήθρας. Ως ασυμπτωματική βακτηριουρία ορίζεται η απομόνωση μίας συγκεκριμένης ποσότητας βακτηρίων σε ένα δείγμα ούρων που έχει συλλεχθεί σωστά σε ένα άτομο που δεν έχει συμπτώματα ουρολοίμωξης. Τα ποσοτικά όρια διαφέρουν μεταξύ καθαρού δείγματος και δείγματος από καθετήρα.

Η παρουσία πυουρίας δεν επαρκεί για τη διάγνωση της βακτηριουρίας.

Καθαρό δείγμα ούρων

Γυναίκες – Η ασυμπτωματική βακτηριουρία στις γυναίκες διαγιγνώσκεται μετά από δύο συνεχόμενα δείγματα ούρων που έχουν ληφθεί σωστά και στα οποία έχει απομονωθεί ο ίδιος μικροοργανισμός σε ποσότητες πάνω από συγκεκριμένα όρια.

Ο ορισμός αυτός έχει βασιστεί σε έρευνες με ασυμπτωματικούς ασθενείς. Στους ασθενείς αυτούς φάνηκε ότι οι 2 συνεχόμενες, θετικές σε ένα μικροοργανισμό, μετρήσεις προέβλεπαν 3η θετική μέτρηση σε ποσοστό 95%. Επομένως, οι 2 θετικές μετρήσεις επαρκούν για να τεθεί η διάγνωση της βακτηριουρίας ουροδόχου κύστεως.

Άνδρες – Η ασυμπτωματική βακτηριουρία στους άντρες διαγιγνώσκεται με ένα δείγμα ούρων που έχει ληφθεί σωστά και στο οποίο απομονώθηκε ένας μικροοργανισμός σε συγκεκριμένη ποσότητα. Γενικότερα στους άντρες, η λήψη καθαρού δείγματος ούρων είναι ευκολότερη.

Δείγμα από καθετήρα

Στο δείγμα ούρων από καθετήρα τόσο στους άντρες όσο και στις γυναίκες χρειάζεται ένα μόνο θετικό δείγμα για να τεθεί η διάγνωση της ασυμπτωματικής βακτηριουρίας. Το δείγμα αυτό πρέπει να περιέχει ποσότητες του μικροοργανισμού μεγαλύτερες από τα καθορισμένα όρια.

Το όριο για να τεθεί η διάγνωση της βακτηριουρίας είναι υψηλότερο αν ο ασθενής είναι ασυμπτωματικός. Αυτό γίνεται για να προληφθεί η χρήση των αντιμικροβιακών φαρμάκων.

Επιδημιολογία

Γυναίκες – Η συχνότητα της ασυμπτωματικής βακτηριουρίας στις υγιείς γυναίκες αυξάνεται με την ηλικία. Επηρεάζει το 20% των γυναικών ηλικίας άνω των 80 ετών. Αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι η σεξουαλική δραστηριότητα αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου. Στις υγιείς νεαρές γυναίκες η ασυμπτωματική βακτηριουρία διαρκεί λιγότερο από μερικές εβδομάδες.

Η συχνότητα της νόσου στις διαβητικές γυναίκες είναι 8-14% και συνήθως σχετίζεται με την παρουσία επιπλοκών του διαβήτη και όχι τόσο με τον έλεγχο της γλυκόζης.

Άντρες – Η ασυμπτωματική βακτηριουρία είναι σπάνια μεταξύ των υγιών ανδρών ναρής ηλικίας. Στους ενήλικες άνω των 75 ετών, η συχνότητα κυμαίνεται από 6-15%. Τα ποσοστά ασυμπτωματικής βακτηριουρίας δεν είναι υψηλότερα στους διαβητικούς άνδρες.

Παθοφυσιολογία

Η απουσία των συμπτωμάτων στην ασυμπτωματική βακτηριουρία αποδίδεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του παθογόνου, του ατόμου ή και των 2.

Η μικροβιολογία της ασυμπτωματικής βακτηριουρίας ομοιάζει αυτή της κυστίτιδας και της πυελονεφρίτιδας, ωστόσο κάποια στελέχη βακτηρίων μπορεί να παρουσιάζουν μικρές μεταλλάξεις που διευκολύνουν την εμφάνιση της νόσου. Για παράδειγμα, η προσκόλληση βακτηρίων μέσω προεκβολών φαίνεται ότι είναι σημαντικός παράγοντας για την εγκατάσταση και τον πολλαπλασιασμό τους με αποτέλεσμα την εκδήλωση συμπτωματικής λοίμωξης. Κάποια βακτηριακά στελέχη με μειωμένη ικανότητα έκθεσης προεκβολών φάινεται ότι αναπτύσσονται γρήγορα, γεγονός που συνήθως προκαλεί ασυμπτωματική βακτηριουρία.

Εναλλακτικά, ορισμένα βακτηριακά στελέχη που ενοχοποιούνται για την ασυμπτωματική βακτηριουρία είναι λιγότερο λοιμογόνα και δεν θεωρούνται απαραιτήτως παθογόνα. Για παράδειγμα, ορισμένα στελέχη της Escherichia coli που έχουν απομονωθεί από τραυματισμούς της σπονδυλικής στήλης σε ασθενείς με ασυμπτωματική βακτηριουρία φαίνεται ότι προκαλούν λιγότερα συμπτώματα σε σχέση με στελέχη που ενοχοποιούνται για ουρολοιμώξεις. Ακόμα και αν τα πρώτα στελέχη πολλαπλασιαστούν είναι σπάνιο να προκαλέσουν σοβαρή λοίμωξη.

Η απουσία συμπτωμάτων στους ασθενείς με ασυμπτωματική βακτηριουρία μπορεί επίσης να οφείλεται σε διαταραχές στην απόκριση του ξενιστή.

Ποιοι χρειάζονται θεραπεία;

  • Εγκυμοσύνη: Οι προληπτικές εξετάσεις και η θεραπεία για την ασυμπτωματική βακτηριουρία είναι απαραίτητη για τις έγκυες γυναίκες.
  • Χειρουργικές επεμβάσεις του ουροποιητικού συστήματος: Η διάγνωση και θεραπεία της ασυμπτωματικής βακτηριουρίας είναι απαραίτητη σε ασθενείς που θα κάνουν χειρουργείο στον προστάτη ή σε άλλα όργανα του ουροποιητικού συστήματος, ειδικά αν τραυματιστεί το βλενογόννο.
  • Αποδέκτες νεφρικού μοσχεύματος: Η ασυμπτωματική βακτηριουρία πρέπει να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί τους 3 πρώτους μήνες μετά από μία μεταμόσχευση νεφρού.

Ποιοι ΔΕΝ χρειάζονται θεραπεία;

Η ασυμπτωματική βακτηριουρία δεν απαιτεί αντιμετώπιση σε άτομα που δεν ανήκουν σε μία από τις παραπάνω τρεις κατηγορίες. Καμία έρευνα δεν έχει δείξει ότι η θεραπεία της ασυμπτωματικής βακτηριουρίας μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης συμπτωμάτων, επιπλοκών ή θανάτου σε κατά τα άλλα υγιή άτομα. Η μη χορήγηση θεραπείας για την ασυμπτωματική βακτηριουρία βοηθά επίσης στην πρόληψη της ανάπτυξης μικροβιακής αντοχής.

Βιβλιογραφία: UpToDate

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα