Η Μεσογειακή δίαιτα έχει βρεθεί αρκετά συχνά στο επίκεντρο του ερευνητικού ενδιαφέροντος. Τα διαθέσιμα δεδομένα σήμερα δείχνουν ότι όσοι ακολουθούν το παραπάνω πλάνο διατροφής έχουν καλύτερη καρδιακή και μεταβολική υγεία, μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και καλύτερη ψυχική υγεία.
Μία νέα έρευνα από επιστήμονες σε πανεπιστήμια 8 διαφορετικών χωρών, μεταξύ των οποίων ο Πανεπιστήμιο της Bologna στην Ιταλία και το University College Cork στην Ιρλανδία, προσθέτει νέα δεδομένα για τα οφέλη της Μεσογειακής δίαιτας.
Οι επιστήμονες δημοσίευσαν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους στο επιστημονικό περιοδικό Gut. Στην έρευνα έλαβαν μέρος περισσότεροι από 600 ηλικιωμένοι από 5 χώρες. Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, η Μεσογειακή δίαιτα βελτιώνει την υγεία του εντέρου περιορίζοντας παράλληλα την αδυναμία (frailty).
Επικεφαλής της έρευνας ήταν ο Tarini Shankar Ghosh, PhD, από το ερευνητικό ινστιτούτο APC Microbiome Ireland.
Προσπάθειες για τον Περιορισμό της Αδυναμίας
Όπως τόνισαν οι επιστήμονες της έρευνας, προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι απλές αλλαγές στη διατροφή, όπως για παράδειγμα η εφαρμογή της Μεσογειακής δίαιτας, μπορεί να περιορίσει την αδυναμία στους ηλικιωμένους.
Η παρατήρηση αυτή είναι σημαντική καθώς η αδυναμία χαρακτηρίζεται από σταδιακή έκπτωση της λειτουργικότητας αρκετών οργανικών συστημάτων, η οποία περιλαμβάνει επίσης διάχυτη, ήπια φλεγμονή που επιδεινώνει επίσης την υγεία.
Θέλοντας να επιβεβαιώσουν ότι η αλλαγή της διατροφής σε Μεσογειακή δίαιτα μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της αδυναμίας, οι επιστήμονες εξέτασαν 612 εθελοντές ηλικίας 65-79 ετών.
Μετά την αρχική εκτίμηση, διαπιστώθηκε ότι 28 εθελοντές είχαν αδυναμία, 151 ήταν στο όριο της αδυναμίας, ενώ 433 δεν είχαν ενδείξεις αδυναμίας.
Από το σύνολο των εθελοντών, οι 323 (141 άνδρες και 182 γυναίκες) συμφώνησαν να κάνουν Μεσογειακή δίαιτα για 1 χρόνο, ενώ οι υπόλοιποι συνέχισαν την τυπική τους διατροφή και αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου.
Η Μεσογειακή δίαιτα είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς, ελαιόλαδο και ψάρια. Περιλαμβάνει επίσης περιορισμένη κατανάλωση κρέατος, γαλακτοκομικών προϊόντων και κορεσμένων λιπών.
Μεγαλύτερη Βακτηριακή Ποικιλότητα στο Έντερο
Οι επιστήμονες εκτίμησαν αρχικά τις επιδράσεις της δίαιτας στην υγεία του εντέρου. Ο λόγος ήταν ότι ορισμένες προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι οι ηλικιωμένοι έχουν μειωμένη ποικιλότητα στο εντερικό τους μικροβίωμα, πιθανώς ως αποτέλεσμα κακής διατροφής.
Η κακή υγεία του εντέρου αποτελεί ένδειξη χειρότερης γενικότερης υγείας και συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο αδυναμίας στην τρίτη ηλικία.
Όταν οι επιστήμονες συνέκριναν τη σύνθεση του μικροβιώματος στις δύο προαναφερθείσες ομάδες εθελοντών, παρατήρησαν σημαντικές διαφορές ανάμεσα σε αυτούς που είχαν ακολουθήσει τη Μεσογειακή δίαιτα και αυτούς που συνέχισαν την τυπική τους διατροφή.
Όπως φάνηκε από τα δείγματα κοπράνων, η συμμόρφωση με τη Μεσογειακή δίαιτα για 12 μήνες οδήγησε σε μεγαλύτερη βακτηριακή ποικιλότητα στο έντερο, συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου.
Επιπλέον, η μεγαλύτερη μικροβιακή ποικιλότητα στο έντερο συνδέθηκε με βελτιωμένους δείκτες αδυναμίας, μεγαλύτερη ταχύτητα περπατήματος, μεγαλύτερη ισχύ στα χέρια και βελτίωση των γνωστικών λειτουργιών.
Οι εθελοντές που ακολούθησαν τη Μεσογειακή δίαιτα είχαν επίσης χαμηλότερους δείκτες χρόνιας φλεγμονής.
Σε Ποιους Μηχανισμούς Αποδίδονται τα Οφέλη της Μεσογειακής Δίαιτας;
Εξετάζοντας με μεγαλύτερη λεπτομέρεια όσα συνέβαιναν στο έντερο των εθελοντών, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ο πληθυσμός των βακτηρίων που παράγουν ωφέλιμα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου είχε αυξηθεί, ενώ ο πληθυσμός των βακτηρίων που παράγουν χολικά οξέα είχε μειωθεί.
Όπως εξήγησαν οι ερευνητές, όταν τα βακτήρια παράγουν υπερβολικές ποσότητες χολικών οξέων, αυξάνεται ο κίνδυνο αντίστασης στην ινσουλίνη, συσσώρευσης λίπους στο ήπαρ, κυτταρικών βλαβών και καρκίνου του εντέρου.
Σύμφωνα με τους ίδιους, οι θετικές επιδράσεις της Μεσογειακής δίαιτας αποδίδονται πιθανώς στο γεγονός ότι περιλαμβάνει αρκετές θρεπτικές ουσίες, όπως φυτικές ίνες, καθώς και βιταμίνες και μέταλλα, μεταξύ των οποίων οι βιταμίνες Β6, Β9 και C, ο χαλκός, το κάλιο, ο σίδηρος, το μαγγάνιο και μαγνήσιο.
Όταν έκαναν προσαρμογή για διάφορους παράγοντες που μπορεί να επηρέασαν τα αποτελέσματα, όπως η ηλικία και δείκτης μάζας σώματος, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι η σύνδεση ανάμεσα στη Μεσογειακή δίαιτα και τη βελτίωση στην υγεία του εντέρου δεν επηρεάστηκε.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν επίσης μικρές διαφορές στο μικροβίωμα των εθελοντών, ανάλογα με τη χώρα στην οποία ζούσαν, γεγονός που δείχνει ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν επίσης ρόλο.
Ανεξάρτητα από τις παραπάνω διαφορές, όλοι οι εθελοντές που ακολούθησαν τη Μεσογειακή δίαιτα παρουσίασαν βελτίωση της υγείας του εντέρου όσο και της γενικότερης υγείας, όπως τόνισαν οι επιστήμονες.
Αν και η ερευνά τους ήταν μία μελέτη παρατήρησης και επομένως δεν μπορεί να αποδείξει σχέση αιτίας-αποτελέσματος, οι επιστήμονες δήλωσαν ότι:
«Προστατεύοντας τον πυρήνα της μικροβιακής κοινότητας, η Μεσογειακή δίαιτα διευκολύνει τη διατήρηση ενός υγιούς μικροβιώματος, αποτρέποντας έτσι τις επιβλαβείς αλλαγές που παρατηρούμε σε ασθενείς ηλικιωμένους».
Παρά το γεγονός ότι η Μεσογειακή δίαιτα θεωρείται γενικά, ωφέλιμη για την υγεία, οι επιστήμονες τόνισαν ότι πιθανώς δεν μπορεί να εφαρμοστεί από ορισμένα άτομα, ένα εμπόδιο που, ωστόσο, πρέπει να ξεπεραστεί στο μέλλον.
«Σε ορισμένους ηλικιωμένους διαταραχές στην παραγωγή σιέλου, η δυσφαγία ή το σύνδρομο ευερεθίστου εντέρου, καθιστούν αδύνατη την εφαρμογή της Μεσογειακή δίαιτας», κατέληξαν.