Πότε το αλκοόλ ωφελεί την Υγεία; Όλα όσα πρέπει να ξέρετε

Για αρκετούς λόγους, η ερώτηση αυτή δεν έχει εύκολη απάντηση. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με αρκετά ατυχήματα και τραυματισμούς και μπορεί να προκαλέσει ηπατικές βλάβες, υπέρταση, καρκίνο, γενετικές ανωμαλίες καθώς και αρκετές άλλες παθήσεις. Ωστόσο, η κατανάλωση αλκοόλ με μέτρο μπορεί να προσφέρει μερικά οφέλη, ιδιαίτερα στη στεφανιαία νόσο.

Τι ποσότητα αλκοόλ θεωρείται «ένα ποτό»;

Τα αλκοολούχα ποτά κυκλοφορούν σε διάφορες μορφές και περιέχουν διαφορετικές ποσότητες καθαρού αλκοόλ (αιθανόλης). «Ένα ποτό» θεωρούνται τα 10-15 γραμμάρια αιθανόλης, ποσότητα που περιέχεται σε:

  • Ένα κουτάκι μπύρας (330ml)
  • Ένα ποτήρι κρασί (150ml)
  • Ένα μικρό ποτήρι (50ml) αποσταγμένο ποτό

Η κατανάλωση 3-9 ποτών την εβδομάδα ορίζεται ως μέτρια κατανάλωση, ωστόσο ο αριθμός αυτός μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και τις συνοδές παθήσεις του κάθε ατόμου.

Η επίδραση του αλκοόλ σε διάφορες παθήσεις

Αρκετές έρευνες έχουν συνδέσει την κατανάλωση αλκοόλ με τον κίνδυνο εμφάνισης ή την πρόληψη διαφόρων παθήσεων.

Καρδιαγγειακές παθήσεις

Οι καρδιακές παθήσεις (παθήσεις της καρδιάς, των αγγείων και της κυκλοφορίας του αίματος) αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου σήμερα. Σύμφωνα με μία σειρά ερευνών, η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μειώνει την πιθανότητα στεφανιαίας νόσου σε σχέση με την αυξημένη κατανάλωση ή την αποχή από το αλκοόλ.

  • Υπέρταση: Η κατανάλωση 2 ποτών ημερησίως διπλασιάζει τον κίνδυνο υπέρτασης σε σχέση με αυτούς που δεν πίνουν καθόλου.
  • Έμφραγμα: Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μειώνει τον κίνδυνο εμφράγματος.
  • Κολπική μαρμαρυγή: Η κατανάλωση αρκετών ποτών σε μία μέρα, ακόμα και σε άτομα που γενικά αποφεύγουν το αλκοόλ, μπορεί να διαταράξει τον καρδιακό ρυθμό με αποτέλεσμα κολπική μαρμαρυγή. Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ συνοδεύεται επίσης από ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο για κολπική μαρμαρυγή.
  • Περιφερική αγγειακή νόσος: Η περιφερική αγγειακή νόσος έχει ως σύμπτωμα πόνο κατά το περπάτημα, φαινόμενο γνωστό και ως διαλείπουσα χωλότητα. Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ στους άντρες μειώνει τον κίνδυνο περιφερικής αγγειακής νόσου.
  • Εγκεφαλικό επεισόδιο: Η κατανάλωση αλκοόλ έχει διαφορετικές επιδράσεις στην εμφάνιση εγκεφαλικού επεισοδίου ανάλογα με τον ποσότητα αλκοόλ που καταναλώνεται και το είδος του εγκεφαλικού. Το εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει όταν τμήματα του εγκεφάλου νεκρώνονται εξ’ αιτίας μίας αιφνίδιας διαταραχής της αιμάτωσης με αποτέλεσμα την ελλιπή οξυγόνωση. Τα εγκεφαλικά επεισόδια μπορεί να είναι αποτέλεσμα είτε θρόμβων (ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο) είτε τραυματισμού και ρήξης ενός αγγείου που μεταφέρει αίμα στον εγκέφαλο (αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο).
    Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο τόσο ενός ισχαιμικού όσο και ενός αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου. Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, αντιθέτως, μπορεί να έχει προστατευτική δράση για τα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια, ειδικά αν η κατανάλωση αλκοόλ δεν υπερβαίνει το 1 ποτό ημερησίως. Το ίδιο δεν ισχύει για τα αιμορραγικά εγκεφαλικά επεισόδια, η συχνότητα των οποίων αυξάνεται ακόμα και με μικρή κατανάλωση αλκοόλ.
Καρκίνος του μαστού

Ο κίνδυνος για καρκίνο του μαστού είναι ιδιαίτερα αυξημένος σε γυναίκες που καταναλώνουν περισσότερα από 3 ποτά ημερησίως σε σύγκριση με αυτές που απέχουν από το αλκοόλ. Συνολικά, η αύξηση του κινδύνου είναι ανάλογη με την ποσότητα αλκοόλ που καταναλώνεται.

Τα συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν φολικό οξύ μπορεί να μειώσουν την επίδραση που έχει το αλκοόλ στη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Καρκίνοι του γαστρεντερικού σωλήνα

Το αλκοόλ έχει συνδεθεί με αρκετά είδη καρκίνου σε όλο το μήκος του γαστρεντερικού σωλήνα, ακόμα και όταν η κατανάλωση είναι αρκετά περιορισμένη. Ειδικά όταν η κατανάλωση αλκοόλ συνδυάζεται με κάπνισμα ο κίνδυνος για τους καρκίνους αυτούς αυξάνεται κατακόρυφα.

Τη ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα έχει συνδεθεί επίσης με την κατανάλωση αλκοόλ, γεγονός το οποίο αποδίδεται στην κίρρωση που αποτελεί εξαιρετικά κοινό σύμπτωμα σε αυτούς που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ.

Σε ασθενείς με ηπατίτιδα, ακόμα και η χαμηλή κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα.

Κίρρωση του ήπατος

Η χαμηλή κατανάλωση αλκοόλ δεν προκαλεί κίρρωση. Ειδικά στους άντρες, μόνο με χρόνια κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να εμφανιστεί κίρρωση.

Χολολιθίαση

Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μειώνει τον κίνδυνο χολολιθίασης. Ωστόσο η υπερβολική κατανάλωση αναστρέφει αυτή τη δράση.

Παγκρεατίτιδα

Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο τόσο οξείας όσο και χρόνιας φλεγμονής του παγκρέατος (παγκρεατίτιδα).

Οστεοπόρωση

Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο καταγμάτων του ισχίου καθώς αποτελεί παράγοντα κινδύνου τόσο για την οστεοπόρωση όσο και για τις πτώσεις.

Εγκυμοσύνη

Αρκετές γενετικές ανωμαλίες συνδέονται με την κατανάλωση αλκοόλ κατά την εγκυμοσύνη. Αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο. Το σύνδρομο αυτό χαρακτηρίζεται από καθυστέρηση στην ανάπτυξη, νοητική υστέρηση και πολλαπλές ανωμαλίες του προσώπου και της κεφαλής.

Η κατανάλωση αλκοόλ πρέπει να αποφεύγεται κατά την εγκυμοσύνη.

Ποιότητα ζωής

Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να μειώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής του ατόμου αλλά και των οικείων του. Μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην εργασία ή στο σχολείο καθώς και στις διαπροσωπικές σχέσεις.

Τραυματισμοί και ατυχήματα

Το αλκοόλ αυξάνει σημαντικά τη σοβαρότητα και τον κίνδυνο για ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα. Ενδεικτικά, 2 ποτά διπλασιάζουν την πιθανότητα να εμπλακείτε σε κάποιο ατύχημα. Έχει αποδειχθεί ότι ακόμα και ένα ποτό μειώνει την οδηγική ικανότητα.

Βία

Σύμφωνα με στοιχεία, στο ½ των περιστατικών βίας, στο ¼ των βιασμών και στο ½ των ανθρωποκτονιών ο δράστης ήταν υπό την επήρεια αλκοόλ.

Αυτοκτονίες

Η κατάχρηση αλκοόλ έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονίας. Το γεγονός αυτό αποδίδεται στην άρση των αναστολών που είναι αποτέλεσμα της χρήσης του.

Τελικά το αλκοόλ είναι ασφαλές;

Είναι δύσκολο να δοθεί απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Παρ’ όλ’ αυτά μπορούμε να καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα:

  • Αν δεν πίνετε αλκοόλ, δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι θα έχετε οφέλη αν ξεκινήσετε να πίνετε αλκοόλ σε μεγαλύτερη ηλικία.
  • Οι παθήσεις για τις οποίες η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ έχει προληπτική δράση (στεφανιαία νόσος και ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο) είναι συχνότερες στους ηλικιωμένους, τους άντρες και τους ασθενείς με παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις (π.χ. υπέρταση, υπερχοληστερολαιμία, κάπνισμα. Σακχαρώδη διαβήτη). Για τα άτομα αυτά η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να έχει οφέλη.
  • Για τους νέους ή μεσήλικες, ειδικά για τις γυναίκες, η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τη συχνότητα των περισσότερων παθήσεων όπως τον καρκίνο του μαστού και τους τραυματισμούς. Για τους άντρες ηλικίας κάτω των 45 ετών τα οφέλη από την κατανάλωση αλκοόλ είναι λιγότερα από τις ανεπιθύμητες ενέργειές του. Στις μικρές ηλικίες το αλκοόλ αυξάνει τη θνησιμότητα.

Γενικότερα, ένα ποτήρι αλκοόλ ημερησίως δεν έχει αρνητικές επιδράσεις για τα περισσότερα άτομα.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, το αλκοόλ πρέπει να αποφεύγεται:

  • Σε μικρές ηλικίες
  • Κατά την εγκυμοσύνη
  • Αν έχετε ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό αλκοολισμού
  • Αν πάσχετε από κάποια ηπατική ή παγκρεατική νόσο που σχετίζεται με την κατανάλωση αλκοόλ
  • Αν έχετε κάποια προκαρκινική πάθηση του γαστρεντερικού σωλήνα.
  • Αν χειρίζεστε επικίνδυνο εξοπλισμό ή όχημα (πχ αυτοκίνητο, πλοίο, αεροπλάνο ή κατασκευαστικό εξοπλισμό)

Η διαφορά του κρασιού από τα υπόλοιπα ποτά

Αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι το κρασί είναι το ποτό που προσφέρει την πιο αποτελεσματική πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων, λόγω των φυσικών ενώ΄σεων που περιέχει (φλαβονοειδή). Στη Γαλλία, για παράδειγμα, παρατηρείται αυξημένη κατανάλωση κορεσμένων λιπών στη διατροφή καθώς και αυξημένα ποσοστά καπνίσματος. Ωστόσο, αν και τα προηγούμενα αποτελούν παράγοντες κινδύνου για τις καρδιαγγειακές παθήσεις, οι θάνατοι από αυτές στη Γαλλία είναι μειωμένοι. Το γεγονός αυτό, το οποίο έχει ονομαστεί «Frenchparadox», αποδίδεται στην αυξημένη κατανάλωση κρασιού στη χώρα αυτή.

Ασφαλής ποσότητα αλκοόλ – Όπως προαναφέρθηκε, για κάποιους ανθρώπους το αλκοόλ πρέπει να αποφεύγεται τελείως. Ωστόσο, για τους υπόλοιπους ανθρώπους,η κατανάλωση 0,5 -1 ποτού ημερησίως θεωρείται ασφαλής.

Διαφορές στα δύο φύλα

Οι οδηγίες για την κατανάλωση αλκοόλ διαφοροποιούνται ανάλογα με το φύλο. Η κατανάλωση αλκοόλ δεν πρέπει να ξεπερνά τα:

  • 2 ποτήρια την ημέρα για τους άντρες
  • 1 ποτήρι την ημέρα για τις γυναίκες

Πόσο αλκοόλ πρέπει να πίνω;

Για να προσδιορίσετε ποια είναι η ιδανική ποσότητα αλκοόλ που μπορείτε να καταναλώνετε ακολουθήστε τις εξής οδηγίες:

  • Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας και συζητήστε μαζί του τα πιθανά οφέλη αλλά και τους κινδύνους από το αλκοόλ. Αυτός θα λάβει υπ’ όψιν αρκετούς παράγοντες όπως την ηλικία σας, το φύλο, το ατομικό ιστορικό, το οικογενειακό ιστορικό, τη διατροφή, τη φυσική κατάσταση καθώς και αν είστε καπνιστής.
  • Οι γυναίκες πρέπει να αποφεύγουν το αλκοόλ κατά την εγκυμοσύνη.
  • Μην πίνετε αλκοόλ αν πρόκειται να οδηγήσετε ή να χειριστείτε κάποιο ενδεχομένως επικίνδυνο μηχάνημα.

 

Πηγή: UpToDate

Για περισσότερες πληροφορίες πάνω σε πολλά ακόμα ενδιαφέροντα θέματα: pathologia.eu

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα