Η χοληστερόλη που παράγεται στον εγκέφαλο μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης νόσου Alzheimer, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μίας νέας μελέτης. Συγκεκριμένα, η παραγωγή της χοληστερόλης από τα αστροκύτταρα του εγκεφάλου παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της παραγωγής του β αμυλοειδούς, μίας πρωτεΐνης που ευθύνεται για την παθολογία της νόσου Alzheimer. Αρκετά από τα φάρμακα που δοκιμάζονται σήμερα στην αντιμετώπιση της νόσου έχουν ως στόχο τις πλάκες του αμυλοειδούς.
Η νέα έρευνα προσφέρει σημαντικά δεδομένα σχετικά με τα αίτια και τους μηχανισμούς που οδηγούν στην εμφάνιση των παραπάνω πλακών. Εξηγεί επίσης γιατί αρκετά γονίδια που επηρεάζουν την παραγωγή χοληστερόλης έχουν συνδεθεί στο παρελθόν με αυξημένο κίνδυνο νόσου Alzheimer.
«Η παρούσα μελέτη μάς βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα γιατί τα γονίδια της χοληστερόλης παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της νόσου Alzheimer. Τα δεδομένα δείχνουν ότι θα πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο στην παραγωγή χοληστερόλης από τα αστροκύτταρα, καθώς και τη μεταφορά της στους νευρώνες. Με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουμε να αποτρέψουμε εντελώς την εμφάνιση πλακών β αμυλοειδούς», αναφέρουν οι επιστήμονες.
Πλάκες β Αμυλοειδούς και Χοληστερόλη
Αν και η χοληστερόλη συνδέεται με την αθηροσκλήρωση και την καρδιαγγειακή νόσο, παίζει σημαντικό ρόλο στη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού. Η χοληστερόλη χρησιμοποιείται στην παραγωγή ορισμένων ορμονών, ενώ έχει και άλλες εξίσου σημαντικές λειτουργίες. Η παρούσα μελέτη ουσιαστικά αποκαλύπτει έναν ακόμα σημαντικό ρόλο της χοληστερόλης στον οργανισμό.
Στην έρευνα αναδεικνύεται επίσης ο σημαντικός ρόλος των αστροκυττάρων στη νόσο Alzheimer. Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και αρκετά χρόνια ότι τα παραπάνω κύτταρα υφίστανται σημαντικές μεταβολές στη νόσο Alzheimer, ωστόσο δεν ήταν σαφές αν οι αλλαγές αυτές αποτελούν αίτιο ή συνέπεια της νόσου.
Όπως παρατήρησαν στην παρούσα μελέτη, τα αστροκύτταρα παράγουν και μεταφέρουν τη χοληστερόλη στους νευρώνες. Η συσσώρευση της χοληστερόλης αυξάνει την παραγωγή β αμυλοειδούς, με αποτέλεσμα το σχηματισμό πλακών.
Φυσιολογικά, τα επίπεδα της χοληστερόλης παραμένουν χαμηλά, γεγονός που περιορίζει τη συσσώρευση των πλακών β αμυλοειδούς. Ωστόσο στη νόσο Alzheimer, οι νευρώνες χάνουν την ικανότητά τους να ρυθμίζουν τα επίπεδα του αμυλοειδούς, με αποτέλεσμα να σχηματίζονται πλάκες.
Ο αποκλεισμός της παραγωγής χοληστερόλης από τα αστροκύτταρα μείωσε σημαντικά την παραγωγή β αμυλοειδούς στα πειραματόζωα, όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες. Προς το παρόν είναι ακόμα πολύ νωρίς για να μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι ο ίδιος μηχανισμός οδηγεί σε σχηματισμό πλακών και στον άνθρωπο, ωστόσο αν αυτό επιβεβαιωθεί τόσο θα έχουμε κάνει ένα μεγάλο βήμα για την αντιμετώπιση της νόσου.
Το γεγονός ότι η παραγωγή του β αμυλοειδούς ρυθμίζεται αυστηρά δείχνει ότι η ουσία αυτή παίζει σημαντικό ρόλο στα κύτταρα του εγκεφάλου, υποστήριξαν οι ερευνητές. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά τη χορήγηση θεραπειών που μειώνουν τα επίπεδά του. Οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης τόνισαν ότι οι μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να προσπαθήσουν να αποτρέψουν την υπερβολική παραγωγή του β αμυλειδούς, χωρίς να σταματούν εντελώς την παραγωγή του.
«Αν καταφέρουμε να αποτρέψουμε την υπερβολική παραγωγή χοληστερόλης από τα αστροκύτταρα, τότε θα έχουμε μία νέα θεραπεία για τη νόσο Alzheimer. Όταν ο ασθενής εμφανίζει διαταραχές της μνήμης από τη νόσο Alzheimer, έχουν ήδη καταστραφεί αρκετοί νευρώνες. Ελπίζουμε ότι στοχεύοντας τη χοληστερόλη θα είναι δυνατό να αποτρέψουμε την καταστροφή των νευρώνων», καταλήγει η μελέτη.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό PNAS.