Τα Λιπίδια του Εγκεφάλου ως Στόχος της Θεραπείας για τη Νόσο του Parkinson

Η νόσος του Parkinson είναι μία νευροεκφυλιστική νόσος που επηρεάζει ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού. Ένα από τα χαρακτηριστικά της είναι η συσσώρευση α-συνουκλεΐνης, μίας πρωτεΐνης που σχηματίζει τοξικές πλάκες στον εγκέφαλο.

Το 2018, δημοσιεύτηκε μία έρευνα στο επιστημονικό περιοδικό Neurobiology of Aging η οποία υποστήριξε ότι μπορεί να υπάρχει σύνδεση μεταξύ των επιπέδων ορισμένων λιπιδίων του εγκεφάλου και της νόσου του Pakrinson.

Σε μία νεότερη έρευνα, μία ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, διερεύνησε τη σύνδεση μεταξύ των λιπιδίων του εγκεφάλου και του νευροεκφυλισμού.

«Εδώ και αρκετά χρόνια έχει διατυπωθεί η θεωρία ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ της νόσου του Parkinson και των λιπιδίων του εγκεφάλου», είπε η επικεφαλής της έρευνας Σαράνα Φάνινγκ.

Στην έρευνά τους, οι επιστήμονες ουσιαστικά έδειξαν ότι η συσσώρευση α-συνουκλεΐνης στον εγκέφαλο γίνεται με την παρουσία των λιπαρών οξέων.

«Μέσω της συλλογικής μας προσπάθειας, εξετάζοντας αρχικά μύκητες και στη συνέχεια νευρώνες ποντικών και ανθρώπων, καταφέραμε να ανακαλύψουμε ένα νέο θεραπευτικό στόχο που κανένας δεν είχε διερευνήσει στο παρελθόν», είπε η Φάνινγκ.

Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Molecular Cell.

Ανακαλύπτοντας ένα νέο θεραπευτικό στόχο

Οι ερευνητές εξέτασαν τα λιπίδια και τα λιπαρά οξέα σε διάφορα μοντέλα, από καλλιέργειες μυκήτων μέχρι ανθρώπινα κύτταρα, για να διαπιστώσουν πώς αλληλεπιδρούν με την α-συνουκλεΐνη.

Η Φάνινγκ και οι συνεργάτες της παρατήρησαν αρχικά τις δράσεις των λιπιδίων και των λιπαρών οξέων σε μύκητες που είχαν τροποποιηθεί γενετικά να παράγουν α-συνουκλεΐνη.

Στο στάδιο αυτό, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι μύκητες αυτοί αύξησαν ένα συστατικό της οδού των λιπιδίων και συγκεκριμένα το ολεϊκό οξύ, ένα λιπαρό οξύ. Η ομάδα έκανε την ίδια παρατήρηση τόσο σε πειραματόζωα όσο και σε κυτταρικές σειρές από ασθενείς με νόσο του Parkinson.

«Ήταν συναρπαστικό το γεγονός ότι η περίσσεια της α-συνουκλεΐνης είχε αυτή την επίδραση στην οδό των λιπιδίων σε μία σειρά οργανισμών, από τους μύκητες μέχρι τα κύτταρα ασθενών με νόσο του Parkinson, τα οποία περιέχουν επλέον αντίγραφα της α-συνουκλεΐνης στο γονιδίωμά τους», είπε ο Ουλφ Ντέτμερ, ο άλλος επικεφαλής της έρευνας.

«Σε όλα τα μοντέλα μας φάνηκε ξεκάθαρα ότι το ολεϊκό οξύ αποτελεί μεσολαβητή για την τοξικότητα της α-συνουκλεΐνης», είπε ο Ντέτμερ.

Σε συνέχεια των παραπάνω ευρημάτων, οι επιστήμονες εξέτασαν επίσης δείκτες νευροτοξικότητας στα μοντέλα της έρευνας. Ο στόχος τους ήταν να βρουν τρόπους για να στοχεύσουν τα τοξικά στοιχεία έτσι ώστε να μπορεί στο μέλλον να προληφθεί η εμφάνιση της νόσου του Parkinson.

Το ένζυμο SCD (stearoyl-CoA-desaturase) φαίνεται ότι παίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή του ολεϊκού οξέος καθώς και άλλων λιπαρών οξέων. Ο αποκλεισμός του ενζύμου αυτού, σύμφωνα με τους ερευνητές, μπορεί να προστατέψει από τους μηχανισμούς του νευροεκφυλισμού.

Οι ερευνητές σημείωσαν ότι ήδη χρησιμοποιούνται αρκετοί αναστολείς του SCD σε έρευνες, ωστόσο ακόμα η χρήση τους στο κοινό δεν έχει εγκριθεί.

Ελπίζουν ότι στο μέλλον, οι αναστολείς αυτοί μπορεί να αποτελέσουν το επίκεντρο των κλινικών δοκιμών για τη νόσο του Parkinson, εφόσον αποδειχθεί ότι τα λιπαρά οξέα αποτελούν πιθανό στόχο για τη θεραπεία της νόσου.

«Η ταυτοποίηση του SCD ως ένα ένζυμο που συμβάλει στις αλλαγές των λιπιδίων και τη νευροτοξικότητα της α-συνουκλεΐνης, μας δίνει μία μοναδική ευκαιρία να διερευνήσουμε αν οι μικρομοριακές θεραπείες μπορούν να αναστείλουν τα ένζυμα στη νόσο του Parkinson ή άλλες νόσους», δήλωσε ο Ντένις Σέλκο, ένας επιστήμονας που έλαβε μέρος στην έρευνα.

Φωτογραφία: eLife – the journal (CC BY 2.0)

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα