Πριν μερικές ημέρες εγκρίθηκε στην Κίνα ένα νέο φάρμακο για τη νόσο Alzheimer το οποίο αναμένεται να αλλάξει ριζικά το πεδίο της έρευνας για τη νόσο. Το φάρμακο αυτό παράγεται από τα φύκια και είναι το πρώτο φάρμακο που εγκρίνεται μετά από αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες τα τελευταία χρόνια.
Αρκετοί γιατροί, αλλά και ορισμένοι οργανισμοί υγείας είναι προς το παρόν επιφυλακτικοί σχετικά με το φάρμακο αυτό, καθώς περιμένουν να ανακοινωθούν επιπλέον δεδομένα από την Shanghai Green Valley Pharmaceuticals, την εταιρία που ανέπτυξε το φάρμακο. Όπως δήλωσε η εταιρία, το Oligomannate βελτίωσε τις γνωστικές λειτουργίες σε ασθενείς με ήπια ή μέτρια νόσο Alzheimer σε σύγκριση με ένα placebo σε μία κλινική δοκιμή φάσης 3. Τα οφέλη από τη χρήση του φαρμάκου, μάλιστα, ήταν ορατά από την 4η εβδομάδα και διατηρήθηκαν και στις 36 εβδομάδες της έρευνας.
Έχουν περάσει σχεδόν 2 δεκαετίες από την τελευταία φορά που εγκρίθηκε ένα φάρμακο για τη νόσο Alzheimer. Το Oligomannate είχε συγκεντρώσει κάποια προσοχή και από τις ΗΠΑ κατά την περίοδο της ανάπτυξής του.
Αν και ακόμα δεν έχουν δημοσιευτεί όλα τα δεδομένα για το νέο αυτό φάρμακο, η έγκρισή του στην Κίνα σημαίνει ότι το φάρμακο θα κυκλοφορήσει στην αγορά μέχρι το τέλος του χρόνου, όπως δήλωσε η Green Valley. Μέχρι τότε, η εταιρία θα έχει δημοσιεύσει περισσότερα δεδομένα σχετικά με το μηχανισμό δράσης του φαρμάκου, αλλά και τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις του. Η Green Valley δήλωσε ότι θα ξεκινήσει επίσης μία παγκόσμια κλινική δοκιμή φάσης 3 μέσα στο επόμενο έτος με σκοπό να εγκριθεί το φάρμακο και σε άλλες χώρες.
«Είναι θετικό το γεγονός ότι και στην Κίνα τα φάρμακα για τη νόσο Alzheimer αποτελούν προτεραιότητα, ωστόσο θα χρειαστούμε περισσότερα δεδομένα σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου», δήλωσε η Carol Routledge, διευθύντρια έρευνας στο Alzheimer’s Research UK. «Προκειμένου να εγκριθεί το φάρμακο θα χρειαστεί να δούμε περισσότερα δεδομένα από κλινικές δοκιμές παγκοσμίως».
Αρκετοί ειδικοί δήλωσαν ότι θα ήθελαν να δουν σε ποιο βαθμό βελτιώθηκαν οι γνωστικές λειτουργίες των εθελοντών σε σύγκριση με αυτούς που έπαιρναν placebo, καθώς και πόσο επηρεάστηκε η ποιότητα ζωής των ασθενών.
Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα πειραματικά φάρμακα για τη νόσο Alzheimer που είχαν ως στόχο να εμποδίσουν τη συσσώρευση τοξικών πρωτεϊνών στον εγκέφαλο, το Oligomannate επηρεάζει τη σύνδεση ανάμεσα στον εγκέφαλο και τις βακτηριακές κοινότητες του εντέρου.
Η σύνδεση ανάμεσα στο μικροβίωμα και τη γενικότερη υγεία αποτελεί το αντικείμενο ενός σχετικά νέου πεδίου έρευνας, με αρκετούς επιστήμονες να προσπαθούν να κατανοήσουν τη σύνδεση των βακτηρίων με την πιθανότητα εμφάνισης διαφόρων παθήσεων, μεταξύ των οποίων και η νόσος Alzheimer.
Η Maria Carrillo, επικεφαλής της επιστημονικής επιτροπής του Alzheimer’s Association, δήλωσε ότι η ανάπτυξη του Oligomannate αποτελεί παράδειγμα ότι η έρευνες για την ανάπτυξη φαρμάκων πρέπει να επεκταθεί και πέρα από τη συσσώρευση πρωτεϊνών στον εγκέφαλο, γεγονός που, όπως τόνισε, «αποτελεί το πρώτο βήμα για την ανάπτυξη συνδυαστικών θεραπειών για την άνοια της νόσου Alzheimer, αλλά και την άνοια από άλλα αίτια».
Στην επόμενη έρευνά της, η Green Valley θα εξετάσει πληθυσμούς από τις ΗΠΑ, καθώς θέλει να διαπιστώσει την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου σε άλλους πληθυσμούς και για μεγαλύτερη διάρκεια. Οι κλινικές δοκιμές 3ης φάσης για φάρμακα της νόσου Alzheimer έχουν συνήθως διπλάσια διάρκεια από αυτή που είχε η μελέτη της Green Valley στην Κίνα.
Όπως τόνισε επίσης ο Dr Joy Snider, ένας νευρολόγος από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, η επόμενη έρευνα πρέπει να περιλαμβάνει περισσότερα από τα 800 άτομα της αρχικής κλινικής δοκιμής 3ης φάσης.
«Οι νέες θεραπείες για τη νόσο Alzheimer είναι πολύ ενδιαφέρουσες», είπε ο Snider, «ωστόσο δεν πρόκεται να αρχίσω να χορηγώ ένα φάρμακο στους ασθενείς μου βασισμένος σε μία μόνο έρευνα που έγινε σε άλλη χώρα».
Το Σεπτέμβριο, μία ομάδα επιστημόνων από την Κίνα, μεταξύ των οποίων και ορισμένοι ερευνητές της Green Valley, δημοσίευσαν μία έρευνα στο επιστημονικό περιοδικό Cell Research όπου προσπάθησαν να εξηγήσουν τη σύνδεση ανάμεσα στις διαταραχές του εντερικού μικροβιώματος και τη φλεγμονή η οποία σύμφωνα με αρκετούς επιστήμονες συμβάλλει στην παθολογία της νόσου Alzheimer. Όπως ανέφεραν, το Oligomannate αντιμετωπίζει τη βακτηριακή αυτή ανισορροπία με αποτέλεσμα να περιορίζεται η νευροφλεγμονή και να αναστρέφεται η έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών. Τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής, η οποία έγινε σε πειραματόζωα, αναδεικνύουν μία νέα στρατηγική για την αντιμετώπιση της νόσου Alzheimer μέσω της τροποποίησης του εντερικού μικροβιώματος.
Ο σκοπός της παραπάνω έρευνας δεν ήταν να δείξει ότι αυτός είναι ο μηχανισμός δράσης του φαρμάκου, όπως δήλωσε ο Dr Jeffrey Cummings, ένας επιστήμονας που έχει συμβουλευτικό ρόλο στην Green Valley τα τελευταία 2 χρόνια. Τόνισε, ωστόσο ότι οι μελλοντικές κλινικές δοκιμές θα προσπαθήσουν να αποδείξουν ότι το φάρμακο επηρεάζει πραγματικά τις γνωστικές λειτουργίες.
Αν και αρκετοί επιστήμονες του Δυτικού κόσμου δεν περίμεναν την έγκριση του φαρμάκου στην Κίνα, ο Cummings δήλωσε ότι δεν πρέπει να μας προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι γίνονται παγκόσμιες προσπάθειες για την ανάπτυξη φαρμάκων για τη νόσο Alzheimer.
Ο Cummings τόνισε ότι ορισμένα δεδομένα σχετικά με την κλινική δοκιμή για την έγκριση του Oligomannate είχαν δημοσιευτεί σε ένα συνέδριο του 2018. «Οι νέες αυτές προσεγγίσεις πρέπει να δημοσιεύονται άμεσα έτσι ώστε να μπορούν να εξεταστούν από την επιστημονική κοινότητα», πρόσθεσε.
Η έρευνα για τη νόσο Alzheimer έχει αρχίσει να απομακρύνεται από την υπόθεση του αμυλοειδούς, δηλαδή το γεγονός ότι η συσσώρευση του β αμυλοειδούς στον εγκέφαλο ενοχοποιείται για τα συμπτώματα της νόσου, καθώς τα φάρμακα που είχαν ως στόχο την απομάκρυνση των πλακών αυτών δεν κατάφεραν να βελτιώσουν τις γνωστικές λειτουργίες των ασθενών στις κλινικές δοκιμές.
Τον περασμένο μήνα, ωστόσο, η φαρμακευτική εταιρία Biogen δήλωσε ότι θα προσπαθήσει να λάβει έγκριση για το aducanumab, ένα φάρμακο που είχε αποτύχει στις δύο προηγούμενες κλινικές δοκιμές. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της εταιρίας, μία ανάλυση από δεδομένα σε μία νέα μελέτη έδειξε ότι το φάρμακο μπορεί να βελτιώσει τις γνωστικές λειτουργίες σε ασθενείς που βρίσκονται στα πρώιμα στάδια της νόσου.
Βιβλιογραφία: Scientific American
Φωτογραφία: Wheeler Cowperthwaite (CC BY 2.0)